Επικαιροποίηση των αντίστοιχων συστάσεων του 2011 με δεδομένα από 4 συστ. ανασκοπήσεις της βιβλιογραφίας (6 βασικές αρχές, 9 συστάσεις).
Οι βασικές αρχές αφορούν την ανάγκη για:
- ετήσια εκτίμηση κατάστασης εμβολιασμού
- τη συζήτηση με τον ασθενή σχετικά με τον εμβολιασμό και το χρονικό σημείο
- την προτίμηση εμβολιασμού σε περίοδο που η νόσος είναι σε ύφεση και κατά προτίμηση πριν την έναρξη ανοσοκατασταλτικής αγωγής
Μη-ζώντα εμβόλια είναι δυνατό να χορηγούνται με ασφάλεια σε ασθενείς με αυτοάνοσα φλεγμονώδη ρευματικά νοσήματα (ΑΦΡΝ) ανεξάρτητα από την υποκείμενη θεραπεία, ενώ για ζώντα-εξασθενημένα εμβόλια απαιτείται προσοχή
Ισχυρή σύσταση για τα εμβόλια έναντι γρίπης και πνευμονιόκοκκου, για την πλειονότητα των ασθενών με ΑΦΡΝ
Για τα εμβόλια τετάνου (Tetanus toxoid) και HPV (human papilloma virus) συνιστάται ότι και στο γενικό πληθυσμό
Εμβόλια ηπατίτιδας Α και Β ή του έρπη ζωστήρα θα πρέπει να χορηγούνται σε ασθενείς με αυξημένο ανάλογο κίνδυνο
Ανοσοεπαρκή άτομα που φροντίζουν κατ’ οίκον ασθενείς με ΑΦΡΝ θα πρέπει να λαμβάνουν εμβολιασμό (εκτός για το από του στόματος εμβόλιο πολιομυελίτιδας) με βάση τις εθνικές οδηγίες
Ζώντα εξασθενημένα εμβόλια θα πρέπει να αποφεύγεται σε νεογνά μέχρι 6 μηνών από μητέρες που έλαβαν βιολογικό παράγοντα κατά τη διάρκεια του 2ου μισού της κύησης
Furer V, Rondaan C, Heijstek MW, et al 2019 update of EULAR recommendations for vaccination in adult patients with autoimmune inflammatory rheumatic diseases Annals of the Rheumatic Diseases Published Online First: 14 August 2019. doi: 10.1136/annrheumdis-2019-215882
